آشنایی با سیستم صوتی خودرو و اجزای آن

یکی از لذت‌بخش‌ترین قسمت‌های رانندگی در جاده یا شهر، گوش دادن به موسیقی است. حال هرچه این موسیقی با کیفیت بهتر و بالاتری پخش شود، تجربه مذکور هم دلنشین‌تر و خاص‌تر خواهد شد.

امکانات رفاهی در خودروها یکی از مهم‌ترین بخش‌های آنهاست. امروزه به‌کار گرفتن تجهیزات و تکنولوژی‌های مختلف به‌منظور فراهم آوردن هرچه بیشتر رفاه مشتریان از اصلی‌ترین برنامه‌های خودروسازان بزرگ جهان است. خودرویی موفق‌تر است که در هریک از موارد مشخص این بخش امکانات بیشتر، بهتر و به‌روزتری را ارائه کند. یکی از قسمت‌هایی که در بخش امکانات رفاهی مورد بررسی قرار می گیرد، سیستم صوتی یک خودرو است. سیستم صوتی امروزه فراتر از یک دستگاه پخش موسیقی و گیرنده رادیویی محسوب می‌شود.

سیستم صوتی خودرو چیست؟

یکی از لذت‌بخش‌ترین قسمت‌های رانندگی در جاده یا شهر، گوش دادن به موسیقی است. درواقع تجربه یک رانندگی آرام و لذت‌بخش تکمیل نمی‌شود مگر با دل سپردن به نوای موسیقی مورد علاقه‌مان. حال هرچه این موسیقی با کیفیت بهتر و بیشتری پخش شود، تجربه مذکور هم دلنشین‌تر و خاص‌تر خواهد شد.

همین نکته باعث شده است تا امروزه خودروها، هرقدر هم اقتصادی و معمولی، حداقل از یک دستگاه پخش ساده بهره‌مند باشند. هرچند پیشتر به‌کار گرفتن همین رادیو ضبط معمولی در خودروها یک آپشن لوکس محسوب می‌شد، اما امروزه سیستم صوتی خودرو شامل اجزای مختلفی است و استفاده از یک سیستم حرفه‌ای در خودرو برای برخی اهمیت بسیار بالایی دارد. ممکن است این سیستم در خودرو به‌صورت استاندارد تعبیه شود یا مالک به‌صورت شخصی سیستم صوتی مورد نظرش را روی خودروی خود سوار کند. درصورت به‌کار رفتن سیستم صوتی حرفه‌ای در یک خودرو، این مورد به‌عنوان آپشنی بسیار خاص در کاتالوگ خودرو مطرح می‌شود.

فضای آکوستیک خودرو

لذت کامل و بی‌نقص گوش دادن به موسیقی، تا حد زیادی مدیون فضای آکوستیک محیط داخلی خودرو است. آکوستیک بودن بیشتر کابین خودرو به معنی کیفیت برتر و شفافیت بالاتر در خروجی صدای موسیقی برای کاربر است. در واقع هرچه عایق‌بندی اتاق بهتر صورت گرفته باشد، سیستم صوتی اجرای بی‌نقص‌تری را برای راننده و سرنشینان تداعی خواهد نمود.

معمولا خودروها از حداقل استانداردهای لازم برای فضای آکوستیک یک سیستم صوتی برخوردار هستند. اما اگر قصد نصب سیستم صوتی پیشرفته‌ای دارید بهتر است پیش از انتخاب و بررسی سیستم‌ها، فضا و ابعاد داخلی کابین خودرو، میزان خروجی و جنس صدای آن را بهتر بشناسید. فضای آکوستیک کابین در انعکاس صدا و کیفیت نهایی پخش مؤثر خواهد بود. قطعا استفاده از عایق های استاندارد نظیر عایق های ساخت شرکت StP روسیه، علاوه بر رفع لرزش و نویز در داخل کابین، به خروجی صدای بهتر و با کیفیت تر سیستم صوتی خودرو شما کمک می کند.

اجزای سیستم صوتی خودرو

بسته به مدل خودرو و کلاسی که در آن قرار دارد و البته سطح قیمتی، تولیدکننده به‌صورت استاندارد سیستم‌هایی با اجزای مختلف را روی خودرو نصب می‌کند. گاهی اضافه‌شدن برخی از این اجزا، می‌تواند در بین آپشن‌های تیپ‌های فول مطرح شود. به‌طور کلی اجزای سیستم صوتی عبارتند از:

• هدیونیت

• اسپیکر

• ووفر و ساب‌ووفر

• توئیتر

• آمپلی‌فایر

البته ممکن است برخی از اجزای ذکر شده در سیستم‌های مختلف و خودروهای متفاوت وجود نداشته باشند. همچنین تعداد بعضی از این اجزا مانند اسپیکرها می‌تواند زیاد و کم شود. اما در کل می‌توان یک سیستم صوتی کامل با همه این اجزا را در خودروهای مختلف به‌کار گرفت.

هدیونیت (Head unit)

هدیونیت را می‌توان هسته مرکزی سیستم صوتی دانست. اولین و اصلی‌ترین رابط بین سیستم و راننده یا سرنشینان نیز هدیونیت است. این بخش درواقع همان بخشی است که در گذشته به آن ضبط یا رادیو پخش گفته می‌شد. بنابراین هدیونیت را می‌توان کنسول سیستم صوتی خودرو دانست که پیش تر کاست پخش می‌کرد و امروزه از انواع دیسک و حافظه های جانبی برای پخش موسیقی بهره می برد. هدیونیت‌های امروزی معمولا با پشتیبانی از AUX، بلوتوث و USB قابلیت پخش آهنگ از فلش مموری و گوشی موبایل با انواع فرمت های صوتی نظیر WAV، MP3، FLAC و… را هم دارند.

اسپیکر (Speaker)

نام دیگر این قطعه، باند یا بلندگو است. همه می‌دانیم که وظیفه باند یا بلندگو، پخش صدایی است که توسط هدیونیت یا پخش‌کننده اجرا می‌شود. بلندگوها، با کیفیت و حجم صدای خروجی که پخش می‌کنند، برتری خود را به رخ می‌کشند. اسپیکر خودرو را از نظر ساختار در دو دسته اصلی شاهد هستیم:

1. کامپوننت‌ (Component)

2. کواکسیال (Coaxial)

البته استفاده از انواع کواکسیال رایج‌تر است و نمونه‌های کامپوننت معمولا برای سیستم‌های فوق حرفه‌ای کاربرد دارد. تفاوت اصلی کامپوننت با کواسیال این است که در کامپوننت اجزای بلندگو از یکدیگر جداشده (برای مثال ووفر، میدرنج و توئیتر) و توسط کراس اوور در هنگام پخش موسیقی تنظیم و فرکانس های مختلف را اجرا می کنند. ولی در کواسیال این قسمت ها در یک بلندگو جانمایی می شوند و بدیهی است که کامپوننت ها به همین دلیل در مقایسه با کواسیال ها کیفیت صدای بهتر و تفکیک شده تری را ارائه می دهند.

همچنین اسپیکر خودرو از نظر ظاهری در دو شکل گرد و بیضی عرضه می‌شود. اسپیکرهای گرد معمولا در فضای خالی کوچکتر مورد استفاده هستند و اسپیکرهای بیضی در جایی که با کمبود فضا مواجه نباشیم.

معمولا باندهای گرد در سه اندازه ۱۰، ۱۳ و ۱۶ سانتیمتری در دسترس هستند. باندهای بیضی یا خربزه‌ای که قدرت بیشتری هم دارند، در سایزهای مختلف تولید می‌شوند که رایج ترین آنها باندهای 4×6، 5×7 و 6×9 اینچی می باشند.

ووفر و ساب‌ووفر (Woofer & Subwoofer)

ووفر و ساب‌ووفر نیز که نوعی باند یا بلندگو محسوب می‌شوند در ابعاد بزرگتر تولید شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای بهره بردن از یک صدای مناسب و باکیفیت باید در انتخاب ووفر یا ساب‌ووفر دقت کرده و یک نوع متناسب با خودرو، کابین و سیستم صوتی را انتخاب کرد. ووفر و ساب ووفر صدای بم، کوبشی و فرکانس های پایین صدای موسیقی را تنظیم و پخش می‌کند. این جز از سیستم صوتی فضای زیادی را در خودرو به خود اختصاص می‌دهد و برق زیادی هم مصرف می‌کند. بنابراین معمولا برای درایو یا راه اندازی آنها نیاز به آمپلی فایر است.

توئیتر (Tweeter)

یک موسیقی زمانی بهترین کیفیت را خواهد داشت که تمامی فرکانس‌ها و امواجش پخش شود. به این معنی که علاوه بر صدای بم و کوبشی، صدای ریز یا فرکانس های بالا نیز پخش شود. در سیستم های صوتی برای بهره‌بردن از چنین کیفیتی از توییترها کمک می‌گیرند. (Tweet) در زبان انگلیسی به معنای جیک‌جیک کردن است. اگر در طبیعتی ساکت قدم زده باشید حتما متوجه صدای ریز پرندگان کوچک شده‌اید. فلسفه استفاده از این باندهای کوچک که ابعادی در حدود یک پرنده کوچک دارند نیز پخش صدای ریز و یا همان فرکانس های بالا موسیقی است.

آمپلی‌فایر (Amplifier)

آمپلی‌فایر به‌صورت خلاصه دستگاه تقویت صوت است. در واقع صدا از هیچ بلندگو، اسپیکر یا دستگاه پخشی بدون کمک آمپلی‌فایر قابل‌پخش نیست. این قطعه با اعمال انواع فیلترها در امواج صدا و نیز تقویت‌ فرکانس ها، امواج صوتی را تفکیک کرده و به بلندگوهای مختلف ارسال می‌کند.

آمپلی‌فایرها بر اساس نوع کاربری به 2 دسته تقسیم می‌شوند که عبارت است از:

• مونو: یک خروجی دارند و برای بهره برداری از ساب ووفر مناسب هستند.

• استریو: دو کاناله و بیشتر که برای بهره بردای از بلندگو به تنهایی و یا همراه با ساب‌ووفر مورد استفاده قرار می گیرند

آمپلی‌فایر قدرت خروجی از سیستم صوتی را افزایش می‌دهد و همچنین امکان استفاده از حداکثر توان بلندگوها را در هنگام پخش موسیقی در سیستم صوتی خودرو فراهم می آورد. استفاده از آمپلی‌فایر نیازمند سیم‌کشی مجزا است.

شما می توانید انواع لوازم جانبی و محصولات صوتی تصویری خودرو را در فروشگاه نوا و نما مشاهده و نسبت به خرید آنها اقدام نمایید. همکاران ما آمادگی دارند با ارائه مشاوره های فنی و تخصصی به صورت رایگان، شما را در خرید هوشمندانه و آگاهانه تر سیستم صوتی خودرویتان همراهی نمایند.